Istnieje cały szereg przepisów, które regulują warunki aresztowania. Jakie zatem prawa przysługują zatrzymanemu. Na co może on liczyć?
Prawo do kontaktu z adwokatem
Jeżeli zostaniemy aresztowani, policja ma obowiązek poinformować nas zarówno o przyczynach zatrzymania, jak i o prawach, które nam przysługują. Wśród nich jedno jest szczególnie ważne – aresztowany ma prawo do kontaktu z adwokatem (www.kancelariakrs.pl) i nikt nie może mu tego uniemożliwić. W przeciwnym razie będzie to naruszenie obowiązujących przepisów.
Warto z tego prawa skorzystać, bo wtedy nasza pozycja jest dużo silniejsza. Adwokat o wiele lepiej od nas zna przecież prawne procedury i będzie mógł nas poinstruować, jak powinniśmy się zachowywać podczas przesłuchania, żeby samemu się nie obciążać.
W którym momencie skorzystać z tego prawa? Najlepiej jak najwcześniej. Kodeks postępowania karnego mówi wyraźnie, że na żądanie aresztowanego trzeba bez zwłoki umożliwić mu kontakt z adwokatem i bezpośrednią rozmowę z nim, z tym że zatrzymujący może przedłożyć wymóg swojej obecności podczas tej rozmowy.
Co ważne, prawo do obrony przysługuje również na wszystkich etapach postępowania karnego. To dobra okoliczność, bo w samej chwili zatrzymania rzadko myśli się trzeźwo, poza tym nie każdy musi znać przecież kontaktowy telefon do adwokata.
Zawiadomienie bliskich
Przepisy mówią też, że na wniosek zatrzymanego, organ, który dokonuje aresztowania (czyli zwykle policja), ma obowiązek zawiadomić o tym fakcie najbliższą dla aresztowanego osobę, którą on sam wskaże. To bardzo korzystny przepis z perspektywy zatrzymanego. Po pierwsze, pozwala poinformować kogoś bliskiego, co się dzieje, tak by nie musiał pozostawać w niewiedzy, po drugie natomiast, w sytuacji, gdy aresztowany nie jest w stanie skontaktować się z adwokatem (bo np. nie zna numeru), może mieć nadzieję, że powiadomiony o zajściu bliski się tym zajmie.
Warunki przebywania w areszcie
Do aresztu nie możemy zabrać wszystkiego, co byśmy chcieli. Nie wolno nam mieć przy sobie środków łączności, sprzętu komputerowego, ani technicznych urządzeń przeznaczonych do rejestracji i odtwarzania informacji. Także dokumenty i inne przedmioty, które mogłyby utrudnić tok postępowania karnego, trzeba oddać do depozytu.
Mamy natomiast prawo korzystać z własnej odzieży i obuwia, pod warunkiem, że nie narusza to żadnych względów bezpieczeństwa czy sanitarnych.
Prawo reguluje też rozmieszczenie osadzonych w areszcie. Ma ono być tak rozplanowane, by uwzględniało zalecenia lekarskie, rehabilitacyjne i psychologiczne oraz potrzebę kształtowania właściwej atmosfery, by zapobiegać samoagresji.
Aresztant ma także prawo, by przynajmniej raz w miesiącu zobaczyć się z najbliższą osobą. Widzenie takie ma umożliwić bezpośredni kontakt zatrzymanego z osobą odwiedzającą, musi się jednak odbywać pod nadzorem funkcjonariusza Służby Więziennej. Sąd lub prokurator mogą też odmówić prawa do widzenia, jeśli będą w stanie uzasadnić odmowę obawą, że widzenie zostanie wykorzystane do popełnienia przestępstwa lub niezgodnego z prawem utrudnienia postępowania karnego.