Wielkanoc to najważniejsze święto w kościele katolickim. Jednocześnie jest to także święto ruchome, co oznacza, że nie ma tu jednej wyznaczonej stałej dany, w którą przypada ta uroczystość. Od czego jest to zależne? Kiedy wypadają Święta Wielkanocne i co ma na to wpływ?
- Wielkanoc – co to za święto?
- Kiedy wypadają Święta Wielkanocne?
- Dlaczego Wielkanoc jest świętem ruchomym?
- Data Wielkanocy – czy da się ją ustalić?
- Jaka jest data Wielkanocy w innych odłamach chrześcijaństwa?
Wielkanoc – co to za święto?
Wielkanoc to popularne określenie dla Świąt Wielkanocnych, które określa się też nazwą Niedzieli Wielkanocnej, Wielką Niedzielą lub Zmartwychwstaniem Pańskim. Jest to najstarsze i jednocześnie najważniejsze święto w kalendarzu kościoła katolickiego, które upamiętnia mękę, śmierć oraz zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Jest to okres zarówno smutku i żałoby, jak i radości i nadziei. Obecnie mówi się także o Triduum Paschalnym, które poprzedzane jest 40. dniowym przygotowaniem, tak zwanym wielkim postem. Wydarzenie to celebrowane jest przez trzy dni i rozpoczyna się w Wielki Czwartek, później następuje Wielki Piątek, Wielka Sobota, kiedy poświęcane są pokarmy i kończy się nieszporami w dniu Niedzieli Wielkanocnej, zwanej też Wigilią Paschalną.
Kiedy wypadają Święta Wielkanocne?
Obecnie Święta Wielkanocne zaliczane są do tak zwanych świąt ruchomych, co oznacza, że nie mają one jednej stałej daty. Z tego też powodu, co roku jest ona inna i przypada w innym okresie na przełomie marca i kwietnia. Zgodnie z ustaleniami soboru nicejskiego z 325 roku, uznano, że Wielkanoc będzie obchodzona w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Najwcześniej może wypaść 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia. W przyszłym 20221 roku będzie to dokładnie 4 kwietnia.
Dlaczego Wielkanoc jest świętem ruchomym?
Największym problemem w ustaleniu konkretnej daty dla Wielkanocy są przede wszystkim dość sprzeczne przekazy związane z datą ukrzyżowania Jezusa Chrystusa. Ewangelie św. Marka, św. Mateusza oraz św. Łukasza podają inny czas niż ewangelia św. Jana. Winę za to ponosi przede wszystkim żydowski system liczenia dat, który opierał się na określaniu dni od zachodu do zachodu słońca. Kalendarz hebrajski wyglądał nieco inaczej, niż obecny. Ustanowienie daty 14 nisan oznaczało początek święta Paschy, nie wiadomo jednak jak liczyć wieczór – jako koniec jednego dnia czy początek następnego? Dużo zamieszania wprowadził także kalendarz juliański, a po zmianie na gregoriański ustalenie daty stało się jeszcze trudniejsze. Na razie pozostawiono to bez zmian, choć plany na modyfikacje były i są nadal.
Data Wielkanocy – czy da się ją ustalić?
Zdania na temat wyznaczenia daty Wielkanocy są podzielone, choć jednym z najbardziej znanych projektów zakładał, by uniezależnić tę uroczystość od faz księżyca i ustanowienie Świąt Wielkanocnych na drugą niedzielę kwietnia. Ostatecznie jednak nie doszło i jak wiadomo, święto to wciąż jest ruchome. Zgodnie z ustaleniami soboru watykańskiego II, dopuszczalna jest zmiana kalendarza i daty dla Wielkanocy, ale pod warunkiem, że będzie to zgodne posunięciami ekumenicznymi.
Jaka jest data Wielkanocy w innych odłamach chrześcijaństwa?
Podane wyżej wytyczne dotyczą przede wszystkim chrześcijan wyznania katolickiego, nieco inaczej wygląda to między innymi w prawosławiu i wśród grekokatolików, gdzie święto to najczęściej przypada po tych w kościele rzymskokatolickim. Dzieje się tak, ponieważ w przypadku kościoła prawosławnego, w wyznaczaniu daty posługuje się nie kalendarzem gregoriańskim, a juliańskim
Ja już nie ogarniam, kiedy w końcu są święta? Za tydzień, czy dwa?